Ja, sinds de Erfgoedwet van kracht is (2016) is het voor hobbyisten mogelijk om met een metaaldetector naar archeologische vondsten te zoeken in de bovenste dertig centimeter van de grond. De wetgever gaat er hierbij vanuit dat de bovenste grondlaag meestal bewerkt en dus al verstoord is. In de bovenste dertig centimeter van de grond worden geen intacte archeologische vindplaatsen verwacht. Voor vondsten die dieper liggen geldt een opgravingsverbod. Aan metaaldetectie zijn restricties verbonden. Je leest er hier meer over.
Zoeken met de metaaldetector is alleen toegestaan op landbodems. Voorwaarde is dat er toestemming is verkregen van de grondeigenaar of –beheerder. Zoeken onder water of in de directe nabijheid van water is verboden. Ook is het niet toegestaan om met een metaaldetector te zoeken op archeologische monumenten of op archeologische opgravingen of op terreinen waarvoor de gemeente een detectorverbod heeft ingesteld middels een Algemene Plaatselijke Verordening of Erfgoedverordening.
Vondsten die met een metaaldetector zijn gevonden en opgegraven worden beschouwd als toevalsvondst. Hiervoor geldt een meldingsplicht. Zie ook waar meld ik mijn vondst?
Doel van de vondstmeldingsplicht is om zoveel mogelijk informatie te borgen. Meer kennis leidt onder andere tot een betere basis voor archeologische verwachtingskaarten, die gebruikt worden door gemeenten om te bepalen of ergens een uitgebreid archeologisch onderzoek zou moeten plaatsvinden omdat er een vindplaats wordt verwacht.
De gedragscode en regels voor verantwoord gebruik van de metaaldetector in Nederland zijn terug te lezen op de website en brochure van het project Portable Antiquities of the Netherlands (PAN). Zie hiervoor deze website met bijzondere bodemvondsten.