Vereniging Vrienden van Archeon: aanleg Romeinse weg, de Via Albaniana in museumpark Archeon

Over dit project

• Welke partijen/partners zijn betrokken bij het project?

  Initiatiefnemer en uitvoerder

  De vrijwilligers van Vereniging Vrienden van Archeon.

  Subsidiegevers 

  Provincie Zuid Holland, museumpark Archeon en de Vereniging zelf.

  Projectteam 

  • Leo van Sister: projectmanager en coördinatie
  • Groep van 15 VVvA vrijwilligers/leden die de aanleg uitvoerden
  • Jack Veldman: hulp bij implementatie in Archeon
  • Joerie van Sister (Archeoloog): projectondersteuning
  • Boucke Onna: bouw en timmerwerk
  • Ratna Sloan, MA archeologisch medewerker van Archeon: projectondersteuning
  • Echo, Tino Lammers: presentatie en vormgeving tentoonstelling
  • Technische dienst Archeon voor grondwerk, beplanting en hekwerken
• Wat is het doel van het project?
  • Beschermen: het project zorgt ervoor dat een deel van het eerder opgegraven erfgoed (te weten de palen gebruikt voor de Romeinse weg in Valkenburg), beschermd en hierdoor bewaard blijven. Ook blijft het immateriële aspect van dit erfgoed, het verhaal erachter, verankerd.
  • Beleven: het project maakt op twee manieren het erfgoed beleefbaar. Enerzijds door een reconstructie van de Romeinse weg fysiek toegankelijk te maken voor bezoekers van het museum (ze kunnen over de weg lopen). Anderzijds door middel van een te realiseren expositie over het onderwerp, met hierbij ook originele palen. De tentoonstelling behandelt wegen netwerk, bruggen, links naar de waterwegen, de Neder-Germaanse Limes, transport enz. Romeinse wegen- en bruggen bouw.
  • Benutten: het archeologisch materiaal wordt optimaal benut door het permanent tentoon te stellen en het na te maken. Door een plaatsing in Museumpark Archeon in de buitenomgeving (reconstructie weg) is de zichtbaarheid en beleefbaarheid sterk vergroot. Het object trekt vanaf de opening grote aantallen geïnteresseerde bezoekers van het Museumpark. Mede door de permanente tentoonstelling heeft het geheel een educatieve functie voor jongeren én ouderen.
  • Resultaten:
    • 1. Een reconstructie stuk weg (ca 20+ meter) met de hand aangelegd met in elk geval Romeinse toplaag en replica’s van de gevonden palen. Deze weg zal in het Romeinse deel van Archeon te zien, maar ook te bewandelen zijn. Dit voor een immersieve beleving van de Limes.
    • 2. Een permanente expositie over Romeinse wegenbouw, waarbij een deel van de originele houten palen uit Valkenburg tentoon worden gesteld. De weg is duurzaam aangelegd en zal tientallen jaren blijven liggen (net als originele Romeinse wegen het eeuwen vol hebben gehouden!). De expositie zal worden ingericht op een manier dat deze ten minste vijf jaar kan blijven staan. Jaarlijks wordt de Via Albaniana bijgewerkt en schoongemaakt.
• Welke rol heeft of hebben de betrokken erfgoedvrijwilliger(s) binnen dit project?

  De Via Albaniana en de tentoonstelling zijn in september 2021 opgeleverd en feestelijk in gebruik genomen in het bijzijn van gedeputeerde Willy de Zoete, burgemeester Liesbeth Spies, de Italiaanse ambassadeur Giorgio Novello en vrijwilligers en leden van VVvA en directie en medewerkers van Archeon.

  Het idee en de coördinatie van het Via Albaniana project lag in handen van de vrijwilligers van VVvA. Een ploeg van zestien vrijwilligers heeft samen met enkele mensen van Archeon en een mortel- en een houtspecialist de weg met eigen handen aangelegd.

• Hoe ziet de instelling de eigen rol binnen het project?

  De eigen rol bestond uit ideegever, coördinatie en uitvoering en mede subsidiegever.

• Op welke wijze heeft participatie een rol in het project?

  Het project visualiseert een deel van de Limesweg in de gemeente Alphen aan den Rijn waar twee castella gelegen hebben, te weten Albaniana en Nigrum Pullum. Daarnaast heeft het project een verbindende factor, aangezien er verwezen wordt naar de originele locatie van de palen (Valkenburg) en de andere locatie die ze tentoon zal stellen (RMO in Leiden). Er wordt op de locatie meer aanbod gecombineerd.

  Naast de reconstructie van de weg en de permanente expositie, is er op/bij Archeon een aantal Romeinse elementen gebundeld zoals de Romeinse scheepswerf, de Romeinse tempel, het Archeologiehuis Zuid-Holland, het museumpark en de reconstructie van de Zwammerdam 6.

  De recente toevoeging van overnachtingsmogelijkheden stimuleert toerisme, en de kruisverwijzingen naar de andere locaties die thematisch aansluiten stimuleert bezoekers om ook andere locaties te bezoeken.

• Hoe slaagt deze instelling erin (nieuwe) vrijwilligers te binden aan dit soort projecten?

  De Vereniging Vrienden van Archeon heeft ruim 420 leden, bijna de helft daarvan is vrijwilliger en is voor de vereniging actief in Archeon. Jaarlijks groeit het aantal vrijwilligers vanwege de interesse van zeer velen in archeologie en de aantrekkingskracht van museumpark Archeon.

  Bij dit project is een oproep geplaatst in de ledennieuwsbrief en daar kwamen vijftien vrijwilligers op af, het beoogde aantal. Projecten als deze hebben veel aantrekkingskracht vanwege het blijvende karakter ervan.

• Waarom zou dit project volgens de genomineerde de Erfgoedparel moeten winnen?

  Vanwege het feit dat het een zeer origineel idee is om een stuk Romeinse weg op authentieke wijze zelf aan te leggen. Het bleek ook een zeer tijdrovende klus, maar erg leuk om samen uit te voeren en van blijvende toegevoegde waarde voor het Archeon.