Synagoge Leiden

De synagoge in Leiden is een van de vijf genomineerden voor de publieksprijs Kerk+Interieur 2023. Lees onderstaande teksten en bekijk de foto's om een beeld te krijgen van deze locatie.

Het interieur in beeld

De synagoge in Leiden is oorspronkelijk gebouwd in 1723. Door een buskruitramp in 1807 is het gebouw flink beschadigd. In 1809 kon het in de oude stijl worden hersteld. Het interieur van de synagoge laat op allerlei manieren zien wat voor gemeente er is gehuisvest: orthodox joods, met een lange, Zuid-Hollandse geschiedenis. Bekijk op deze pagina's de foto's van deze parochie.

Over het interieur

Veel decoratieve elementen zijn gedoneerd door gemeenteleden uit vroeger eeuwen en uit onze tijd. Veel van deze voorwerpen zijn afkomstig uit naburige gemeenten die de Tweede Wereldoorlog niet hebben overleefd, zoals die van Alphen aan den Rijn. Zo weerspiegelt het synagoge-interieur het lange joodse verleden van Leiden, maar ook van de regio als geheel.

Wat is er te zien in detail

De grote lijnen van het interieur volgen de vereisten van de synagogedienst. Op de bima, het centrale podium, wordt er uit de Thora voorgelezen: het letterlijke en figuurlijke middelpunt van de dienst. De handgeschreven Thorarollen worden bewaard in de aron hakodesj aan de oostelijke wand, in de richting van Jeruzalem.

Daarnaast bevat het interieur andere rituele elementen zoals de neer tamied, het altijd brandende lampje ter nagedachtenis aan de overledenen. De geschiedenis van de gemeente uit zich met name in de decoratieve elementen - kandelaars, parochot (gordijnen voor de aron hakodesj), enz. - die door gemeenteleden zijn gedoneerd, zoals in Hebreeuwse opschriften op de voorwerpen zelf is vastgelegd.

Het belang voor de gemeenschap

De Joodse gemeenschap Leiden komt hier samen voor diensten. De gemeenschap heeft veel aandacht voor educatie en onderwijs. Bezoekers worden graag ontvangen en zo enthousiast gemaakt voor dit gebouw, het bijzondere interieur en de veelzijdige geschiedenis ervan.

De jury over deze locatie

De maatschappelijke betrokkenheid die door de eeuwen heeft bijgedragen aan de instandhouding van deze synagoge komt duidelijk naar voren in de nominatie. De jury heeft veel waardering voor het interieur dat niet alleen bijdragen kent uit Leiden maar ook naburige gemeenten. Het interieur van de synagoge weerspiegelt daarmee niet alleen het lange joodse verleden van Leiden maar ook van de regio.