Nelly Geluk-Noorlander: 'Dat mijn moeder met een molenaar trouwde werd wel als minder gezien'

Jan Noorlander: "Mijn vader is op een molen gemaakt en op een molen geboren, vertelde hij altijd. Gemaakt op de vijfde molen van de Vlist, geboren op de molen in de Westzij (polder de Vlist Westzijde, red.) Toen mijn vader en moeder getrouwd zijn, zijn ze naar molen de Bachtenaar in Vlist gegaan." Daar werd Jan geboren. Noorlander: "De Bachtenaar stond eigenlijk al stil voor de oorlog, maar die hebben ze in de oorlog weer op gang gebracht want de diesel en de benzine waren op. Daardoor kon mijn vader toen die molen krijgen. Op 1 april 1945 is de molen weer stilgezet en is mijn vader naar Beneden-Haastrecht gegaan. Daar woonde een oom van hem op, daar heeft hij het van overgenomen." Op die molen werd Nelly in 1949 geboren.

Ze waren thuis met zijn tienen. Nelly Geluk-Noorlander: "Wij waren met veel en de molen maakte natuurlijk ook veel herrie. Als je bij ons binnenkwam dachten de mensen soms dat we ruzie hadden, maar dan waren we gewoon gezellig aan het praten. Wij zijn ook wel fel hoor, allemaal. En we praatten hard. En dan zat je met zijn tienen om de tafel en we riepen allemaal door elkaar heen." Jan Noorlander: "Nou, je moet je voorstellen, de kamer was 2 meter 60 breed en 7 meter lang. We moesten wel hard praten anders kon je elkaar niet verstaan. Dus het leek bij ons thuis al snel een heel groot kippenhok. Maar we praatten niet harder dan anderen hoor."

Hun moeder kwam uit een boerenfamilie en een huwelijk met een molenaar lag niet per se voor de hand. Nelly Geluk-Noorlander: "Dat ze met een molenaar trouwde werd wel als minder gezien. Haar zus kreeg een kalfje toen ze ging trouwen, die was met een boerenzoon getrouwd. Maar mijn moeder kreeg een geitje. Daar was ze wel boos om, ze had gehoopt dat ze ook een koe zou krijgen. Maar mijn vader was meer een geitenmens dan een koeienmens, dus hij was er wel blij mee [lacht]."

Vader Noorlander verdiende bij door als daggelder te werken bij boeren. Jan Noorlander: "Baggeren, hooi bouwen, van alles en nog wat. Hij werd per dag gehuurd, dat was geen vetpot natuurlijk. Zeker als je weet dat een boer die 1 gulden uit moet geven meestal denkt 'het kan vast ook nog ergens voor 75 cent'. Hij ving ook wel mollen. Daar had hij een hekel aan, maar hij deed het wel. Dan kwam er zo’n huidenmeneer langs om te kijken of hij nog huiden had."

Er werd ook bijverdiend met de verhuur van bootjes aan vissers en met de verkoop van paling. Nelly Geluk-Noorlander: "Mijn vader zette fuiken op op de plas. Hij kon niet zwemmen en als het enorm hard waaide dan werd mijn moeder wel ongerust. Dan ging ze over de weg kijken of hij er nog wel was. Wij kregen zelf niet zo vaak paling, alleen de paling die kapotgemalen was, die kon je niet meer verkopen. Dat was superlekker. Mijn vader hield in een agenda bij hoeveel uur hij maalde en hoeveel geld hij had verdiend met de paling." Jan Noorlander: "Hij heeft jaren gehad dat hij meer verdiende in de paling dan als molenaar. (…) De paling werd verkocht aan de firma Burger uit Bergambacht. Eén keer in de week ging die de route rond en kwamen ze de paling ophalen. Dan werd er gewogen. Dan stond mijn moeder daar wel bij, dat ie geen kilo te weinig woog."

Nelly Geluk-Noorlander: "Als mijn vader de polderschouw ging doen met de boeren, deed hij zijn jasje aan, zijn stropdas om en zijn witte blouse aan. Dan kwamen ze bij hem en gingen ze kijken of de boeren de sloot schoon hadden en ze op diepte waren. Bij ons vandaan naar Haastrecht en het eindigde dan in het café. Pa was helemaal niet iemand die dronk, dus hij kwam altijd vrolijk thuis. [lacht] Dat was één keer per jaar. Ik zie hem nog zo weggaan. Prachtig, helemaal goed gemutst. Polderschouw."

Lees het hele molenverhaal van Nelly Geluk-Noorlander en haar broer Jan Noorlander (PDF)