Stadsmolen in Leiden (Foto: Floris Scheplitz)
Molens
Zuid-Holland is met 225 molens dé molenprovincie van Nederland. Erfgoedhuis Zuid-Holland ondersteunt molenaars, moleneigenaren, vrijwilligers op molens en molenorganisaties in onze provincie. Daarnaast voeren wij inventarisaties van molenerven uit.
Wat doen wij op het gebied van molens?
Via het Molennetwerk Zuid-Holland adviseren en ondersteunen wij molenaars, moleneigenaren, molenorganisaties, gemeenten en waterschappen, bij het behouden, benutten en beleven van molens. Dit doen wij in opdracht van de provincie Zuid-Holland.
Ondersteuning
Je kunt bij ons terecht voor het inventariseren van molennerven en het doen van (bouwhistorisch) onderzoek. Voor bouwkundige inspecties naar de staat van onderhoud kun je daarnaast terecht bij onze Monumentenwacht.
Heb je een specifieke vraag of ondersteuning nodig? Neem dan contact met ons op.
Download de concept-onderzoeksagenda molens
Download hier de concept onderzoeksagenda. Heb je aanvullingen? Geef deze door aan steendam@erfgoedhuis-zh.nl
Subsidiemogelijkheden
Voor de restauratie en het groot onderhouden van molens zijn subsidiemogelijkheden. Bekijk ons overzicht van subsidiemogelijkheden voor molens.
Uitgelicht
Molencursussen
Via het Molennetwerk Zuid-Holland bieden wij cursussen aan voor molenaars, moleneigenaren en molenvrijwilligers. Zo kun je bij ons de cursus Molengids volgen, maar ook de cursussen 'Sponsoring' en 'Benefietevents'.
Hoe bereiken wij ons publiek?
Vanuit het Molennetwerk Zuid-Holland organiseren wij regelmatig informatie- en netwerkbijeenkomsten voor moleneigenaren, -beheerders en vrijwilligers. Tijdens deze bijeenkomsten delen we kennis en trends met je en ontmoet je andere betrokkenen bij molens.
Landelijke natuurwerkdag
Ieder jaar in november vindt de landelijke Natuurwerkdag plaats. In Zuid-Holland besteden we die dag extra aandacht aan het beheer van molenbiotopen. Dus kun je wel een handje gebruiken bij het snoeien, beplanten en maaien? Meld je molen dan aan voor deelname en ontvang op de Natuurwerkdag jong en oud op jouw molenerf!
Op de Natuurwerkdag kunnen molenaren en eigenaren van molens het publiek kennis laten maken met de diverse aspecten van de molenbiotoop. Er is een digitale toolkit beschikbaar. Gereedschapsuitleen kan worden geregeld via De Groene Motor.
Erfgoedvrijwilliger.nl
Musea, archieven, molens, monumenten, kastelen en historische verenigingen draaien veelal op de kracht van vrijwilligers. Erfgoedvrijwilliger.nl helpt deze organisaties door potentiële vrijwilligers te bereiken, te inspireren en met hen in contact te brengen. Door alle vrijwilligersvacatures in de erfgoedsector bij elkaar te brengen kunnen we hiervoor meer aandacht genereren bij een brede groep geïnteresseerden. Je vind er vacatures, tips & tricks en inspirerende verhalen.
Erfgoedvrijwilliger.nl is een samenwerking tussen Erfgoed Gelderland, Erfgoed Brabant en Erfgoedhuis Zuid-Holland. Met de website dragen de erfgoedhuizen bij aan een toekomstbestendige erfgoedsector. In 2021 gaan meer provincies deelnemen.
Actueel
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil je op de hoogte blijven van wat er speelt op het gebied van het behoud van molens? Ontvang viermaal per jaar onze nieuwsbrief.
Publicaties
Samen met onze partners initiëren, coördineren en realiseren wij publicaties. Denk aan boeken en onderzoeksrapporten, maar ook aan publicaties voor publieksbereik.
Broer en zus Jan Noorlander en Nelly Geluk-Noorlander (Foto Ellen Steendam)
Uitgelicht
Molenverhalen
Hoe zag het dagelijks leven eruit op de poldermolens in Zuid-Holland? Om die vraag draait het project Molenverhalen. Door interviews met (oud)-molenaars, kinderen van molenaars, en ook molenmakers en voormalige polderbestuurders willen we verhalen en informatie vastleggen over het leven en werken op de molens.
Tip: wil je ook molenverhalen vastleggen?
Bekijk de handreiking Molens & Oral History, met daarin ook de vragenlijst die is gebruikt voor het project Molenverhalen.
Veelgestelde vragen over molens
-
Zijn alle molens Rijksmonument?
Er zijn ruim 1200 molenobjecten als rijksmonument aangewezen. Dat zijn vrijwel alle (complete) molens die er in Nederland nog over zijn. Zo'n 150 jaar geleden waren er nog 10.000 molens volop in bedrijf.
-
Wat is een molenbiotoop?
Een molenbiotoop is de ruimte, de omgeving rond een molen.
-
Hoe ziet de ideale molenbiotoop eruit?
Om voldoende wind op de wieken te kunnen vangen, moet de molen vrij zijn van obstakels, zoals hoge gebouwen en hoge bomen en struiken.
Voor een ideale molenbiotoop is niet alleen de windvang van belang, ook de zichtbaarheid van de molen speelt een rol. Een werkende molen die goed in het zicht ligt maakt het totale plaatje van het landschap veel mooier.
-
Bestaat er regelgeving om de molenbiotoop ‘gezond’ te houden?
De belangrijkste regels in de provincie Zuid-Holland zijn:
- Rondom een molen geldt een beschermingszone met een straal van 400 meter.
- Binnen een straal van 100 meter, gerekend vanuit het middelpunt van de molen, mag niet worden gebouwd of beplanting aanwezig zijn, hoger dan de onderste punt van de verticaal staande wiek.
Daarnaast zijn er diverse afspraken voor bebouwing en beplanting binnen een straal van 100 tot 400 meter.
-
Welke rol kunnen vrijwilligers spelen bij het verbeteren van de molenbiotoop?
Molenaars maken zich sterk voor hun molens en de daarbij behorende gezonde molenbiotoop. Dit vraagt veel tijd en doorzettingsvermogen. De inzet van vrijwilligers met hart voor de molen is dus onmisbaar.
Op diverse locaties in Zuid-Holland helpen vrijwilligers de molenaar bij het groenonderhoud. Zij knotten bomen en snoeien jonge boompjes, struiken en hagen. Dankzij hun werk vangt de molen voldoende wind en staat hij mooi in het zicht. Ook zijn er vrijwilligers die bouwplannen in de buurt van molens in de gaten houden. Op die manier kan op tijd actie worden ondernomen als een bouwplan de regelgeving overschrijdt. (bron ‘De Hollandse Molen’)
Meer informatie of contact met Erfgoedhuis Zuid-Holland?
